Prema zakonu, penzioneri u Srbiji mogu da ostanu bez najnižeg iznosa penzije ukoliko počnu da primaju inostranu penziju. U tom slučaju, ako imaju i srpski deo primanja, dobiće razliku između ukupnog iznosa svih penzija i garantovanog minimalnog iznosa.
Zakonom je takođe predviđeno i ograničenje najviše penzije, koja trenutno iznosi 230.145,48 dinara za sve kategorije korisnika, uključujući profesionalna vojna lica, uz 45 godina staža. Najviši iznos penzije prema važećem zakonu trenutno prima 72 korisnika: 71 iz kategorije zaposlenih osiguranika i jedan iz kategorije samostalnih delatnosti.
Penzioneri sa najvećim primanjima mogu se opravdano pitati zašto bi im bilo ko ograničavao konačan iznos penzije, s obzirom na to da su imali sve uplate po visokim osnovicama, dobar opšti bod i pun radni staž.
Kada je reč o ograničenju najviše penzije i zašto je to neophodno za Fond PIO, iz ovog fonda objašnjavaju da Zakon o PIO propisuje najviši iznos penzije i limitira ga ličnim koeficijentom, koji može iznositi najviše 3,8.
“Lični koeficijent se utvrđuje kao odnos između obračunskog perioda (godina, meseci i dana za koje je utvrđena zarada ili osnovica za plaćanje doprinosa) i ukupnog godišnjeg koeficijenta. Ukupni godišnji koeficijent je zbir godišnjih koeficijenata za svaku godinu posebno u obračunskom periodu. Godišnji koeficijent se izračunava upoređivanjem utvrđene zarade ili osnovice sa prosečnom godišnjom zaradom na nivou Republike”.
Ako osiguranik ima lični koeficijent viši od 3,8, Zakon o PIO ga ograničava, u skladu sa članom 78. zakona. Limitirani koeficijent se pomnoži sa ukupnim penzijskim stažem, pri čemu penzijski staž ne može biti duži od 45 godina. Proizvod ličnog koeficijenta i penzijskog staža daje lični bod, na osnovu kojeg se utvrđuje iznos penzije kao proizvod ličnog i opšteg boda, objašnjavaju u Fondu PIO.
Na primer, ako je lični koeficijent 3,8, a osiguranik ima 40 godina penzijskog staža, njegov lični bod iznosi 152,000000. Iznos penzije se računa kao proizvod ličnog boda od 152,000000 i opšteg boda (koji trenutno iznosi 1.345,88 dinara), pa najviši iznos penzije za 40 godina staža iznosi 204.573,76 dinara.
Ograničenje najviše penzije nije novina samo prema trenutnom Zakonu o PIO, već je postojalo i prema ranijim zakonima o penzijskom i invalidskom osiguranju, kada se penzija utvrđivala na osnovu desetogodišnjeg penzijskog osnova, odnosno deset najpovoljnijih godina.
Kada je u pitanju pitanje o tome da li se ovo ograničenje odnosi i na sabiranje staža iz Srbije i inostranstva ili samo na srpski staž, iz PIO fonda objašnjavaju da se u slučaju penzijskog staža u inostranstvu primenjuju sporazumi o socijalnom osiguranju.
“Svaka zemlja ugovornica određuje iznos penzije kao da su svi periodi osiguranja ostvareni samo prema njenim zakonima, a zatim se u Srbiji određuje najviši iznos penzije za ukupni staž koji je navršen u Srbiji i inostranstvu. Na osnovu tog iznosa računa se srazmerni deo penzije, koji zavisi od odnosa između staža ostvarenog u Srbiji i ukupnog staža, uključujući inostranstvo – objašnjavaju u Fondu PIO.
Na primer, ako je lični koeficijent 3,8, a osiguranik ima 40 godina penzijskog staža, od čega 35 godina u Srbiji i 5 godina u inostranstvu, njegov lični bod iznosi 152,000000. Iznos penzije se računa kao proizvod ličnog boda od 152,000000 i opšteg boda (koji trenutno iznosi 1.345,88 dinara), pa najviši iznos penzije za 40 godina staža iznosi 204.573,76 dinara”-
Kada je osiguranik ostvario 35 godina staža u Srbiji (420 meseci) i ukupno 40 godina staža (480 meseci) uzimajući u obzir staž u inostranstvu, penzija se izračunava prema formuli: 204.573,76 množi se sa 420 meseci (staž u Srbiji) i 480 meseci (ukupno staž).
Trenutno, najviši iznos penzije prima 72 korisnika, od kojih je 71 korisnik iz kategorije osiguranika zaposlenih i jedan iz kategorije samostalnih delatnosti.
Izvor: espreso.co.rs